Coaching & teaching

Jadwiga Krzywicka 

Twoje wsparcie 

w drodze do sukcesu!

Portret Coacha Jadwiga Krzywicka. Zdjęcie Jadwigi Krzywickiej. Kobieta sukcesu patrzy na ciebie. prolifeharmony.pl
Logo Coach Jadwiga Krzywicka
06 grudnia 2023

Teoria emocji Plutchika - klucz do zrozumienia naszych uczuć

Jednym z najważniejszych zagadnień w psychologii jest badanie emocji. Emocje są nieodłączną częścią naszego życia i wpływają na nasze relacje, zachowanie i postrzeganie świata. W tym kontekście warto poznać teorię emocji Plutchika, która przedstawia kompleksowy model emocji.

 

Czym jest teoria emocji Plutchika?

 

Teoria Plutchika opisuje osiem podstawowych emocji: radość, smutek, gniew, strach, zaufanie, zaskoczenie, wstręt (obrzydzenie) i przeczuwanie. Twórca teorii, Robert Plutchik, przedstawił emocje jako pierwotne i uniwersalne reakcje na bodźce zewnętrzne.

 

Każda z tych emocji ma swoje przeciwieństwo, na przykład radość przeciwstawiana jest smutkowi, a złość zaufaniu. Plutchik zilustrował relacje między emocjami w postaci koła, gdzie sąsiednie emocje są bardziej podobne, a przeciwne emocje są bardziej odległe.

 

Postulaty Plutchika

 

1. Pojęcie emocji ma zastosowanie na wszystkich poziomach ewolucji i podobnie jak do ludzi, odnosi się też do zwierząt.

2. Emocje mają ewolucyjne podłoże i u różnych gatunków rozwinęły różne formy ekspresji.

3. Emocje pełnią rolę adaptacyjną, pomagając organizmom przetrwać zagrożenia stwarzane przez środowisko.

4. Pomimo różnic w formach wyrażania emocji u różnych gatunków, można zidentyfikować pewne wspólne elementy oraz ogólne wzorce.

5. Istnieje niewielka liczba podstawowych, pierwotnych emocji stanowiących pewien prototyp

6. Wszystkie inne emocje są stanami pochodnymi, występują jako kombinacje, mieszaniny lub związki podstawowych emocji.

7. Pierwotne emocje są to hipotetyczne konstrukty, swojego rodzaju stany idealne, których właściwości i cechy są wnioskowane bezpośrednio.

8. Pierwotne emocje mogą być scharakteryzowane w postaci par biegunowych przeciwieństw.

9. Wszystkie emocje różnią się pod względem stopnia podobieństwa do siebie nawzajem.

10. Każda emocja może występować w różnym stopniu natężenia i na różnym poziomie pobudzenia.

 

Znaczenie teorii emocji Plutchika

 

Teoria Plutchika ma istotne znaczenie w psychologii, terapii i naukach społecznych. Pomaga nam zrozumieć nasze własne emocje oraz emocje innych ludzi. Dzięki tej teorii możemy lepiej radzić sobie z trudnymi emocjami, jak również lepiej komunikować się i budować relacje z innymi.

 

Warto zaznaczyć, że teoria emocji Plutchika nie jest jedynym modelem emocji, ale jest jednym z najbardziej uznanych i szeroko stosowanych. Działa jako podstawa do dalszych badań nad emocjami i rozwijania strategii terapeutycznych.

 

Poznanie teorii emocji Plutchika może być początkiem fascynującej podróży do zrozumienia i akceptacji naszych emocji. To klucz do lepszego poznania samego siebie i innych ludzi.

Emocje a ich mieszanie - tworzenie diad

 

Emocje są nieodłączną częścią naszego życia. Często jednak odczuwamy je jednocześnie i w różnych kombinacjach. Okazuje się, że pewne emocje sąsiadujące na diagramie mogą się ze sobą łączyć, tworząc nowe, bardziej złożone uczucia. Zjawisko to zostało nazwane przez Plutchika diadą.

 

Diada to mieszanka dwóch pierwotnych emocji, która powstaje, gdy odczuwamy je jednocześnie. Na przykład, radość i zaufanie tworzą miłość, a strach i złość mogą łączyć się w agresję. Diady są wynikiem skomplikowanych procesów w naszym mózgu, które powodują, że różne emocje wzajemnie się przenikają i wpływają na siebie.

 

Warto zauważyć, że diady mogą powstawać tylko pomiędzy emocjami, które sąsiadują na diagramie Plutchika. Emocje przeciwstawne nie mogą ze sobą tworzyć diad, ponieważ ich natura jest sprzeczna i dochodziłoby do konfliktu.

 

Mieszanie emocji i tworzenie diad jest fascynującym zjawiskiem, które pozwala nam zrozumieć, dlaczego czasami odczuwamy tak skomplikowane uczucia. To również przypomina nam, że nasze emocje są niezwykle elastyczne i mogą przybierać różne formy.

 

Wnioskiem z tego wszystkiego jest to, że emocje są bardziej złożone, niż nam się wydaje. Warto zastanowić się nad tym, jakie diady możemy odczuwać w naszym życiu i jak wpływają one na nasze codzienne działania i relacje z innymi ludźmi.

 

Podstawowe diady to różne kombinacje emocji, które często odczuwamy. Radość i zaufanie prowadzą do miłości, zaufanie i strach prowadzą do uległości, strach i zaskoczenie prowadzą do poruszenia, a zaskoczenie i smutek prowadzą do rozczarowania. Smutek i wstręt prowadzą do żalu, wstręt i gniew prowadzą do pogardy, a gniew i przeczuwanie prowadzą do agresji. Przeczuwanie i radość prowadzą do optymizmu.

 

Drugorzędne diady są czasami odczuwane. Radość i strach prowadzą do poczucia winy, zaufanie i zaskoczenie prowadzą do ciekawości, strach i smutek prowadzą do rozpaczy, a zaskoczenie i wstręt prowadzą do szoku. Smutek i gniew prowadzą do cierpienia, wstręt i przeczuwanie prowadzą do cynizmu, a gniew i radość prowadzą do dumy. Przeczuwanie i zaufanie prowadzą do fatalizmu.

 

Trzeciorzędne diady są rzadziej odczuwane. Radość i zaskoczenie prowadzą do zachwytu, zaufanie i smutek prowadzą do sentymentalizmu, strach i wstręt prowadzą do wstydu, zaskoczenie i gniew prowadzą do oburzenia, a smutek i przeczuwanie prowadzą do pesymizmu. Wstręt i radość prowadzą do patologii, gniew i zaufanie prowadzą do dominacji, a przeczuwanie i strach prowadzą do lęku.

 

Przeciwieństwa to kombinacje emocji, które prowadzą do konfliktów. Radość i smutek, zaufanie i wstręt, strach i gniew, zaskoczenie i przeczuwanie - to wszystko może prowadzić do konfliktów.

Jestem Coachem 

i nauczycielką angielskiego

Obserwuj mnie:

Ikona Linkedin Coach Jadwiga Krzywicka

Menu

Adres

J.Kilińskiego 22 

58-500 Jelenia Góra

Kontakt